Πλευριτική συλλογή ονομάζεται η συσσώρευση υγρού στην Υπεζωκοτική κοιλότητα του ημιθωρακίου.
Πολύς κόσμος συνηθίζει να λέει τη φράση «μάζεψε υγρό ο πνεύμονας».
Η φράση αυτή αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι το πρόβλημα είναι το υγρό που συσσωρεύτηκε όμως περιέχει ένα βασικό λάθος, μια και το υγρό αυτό δεν συσσωρεύεται μέσα στον πνεύμονα (δεν πρόκειται δηλαδή για πνευμονικό οίδημα), αλλά μεταξύ πνεύμονα και θωρακικού τοιχώματος. Αυτή όμως η συσσώρευση έχει ως αποτέλεσμα το υγρό αυτό να πιέζει τον πνεύμονα και να τον συρρικνώνει και κατά συνέπεια να μειώνει το εύρος της αναπνοής.
Πλευριτική Συλλογή Αμφοτερόπλευρα και Περικαρδιακή Συλλογή Κακοήθους αιτιολογίας
Επίσης υπάρχει η δυνατότητα αυτό το υγρό να μολυνθεί και να μετατραπεί σε Εμπύημα δημιουργώντας στον οργανισμό μια σηπτική κατάσταση.
Ας δούμε όμως μερικά πράγματα για τις πλευριτικές συλλογές.
Στον Υπεζωκοτικό χώρο (τον χώρο δηλαδή μεταξύ πνεύμονα και θωρακικού τοιχώματος) φυσιολογικά υπάρχει μια πολύ μικρή ποσότητα πλευριτικού υγρού της τάξης του 1 ml.
Όταν το υγρό αυξάνεται τότε υπάρχει ένδειξη ότι κάτι παθολογικό συμβαίνει.
Το φυσιολογικό πλευριτικό υγρό έχει τα παρακάτω βιοχημικά χαρακτηριστικά:
- pH=7.60 - 7.64
- Πρωτεΐνες: < 1-2gr / d L
- Λευκά Αιμοσφαίρια: < 1000 κχ
- LDH < 50% της LDH του πλάσματος
Αν παρακεντήσουμε λοιπόν την πλευριτική συλλογή και πάρουμε πλευριτικό υγρό προς εξέταση θα βρούμε ότι διαφέρει σε σχέση με το φυσιολογικό πλευριτικό υγρό. Ανάλογα με τις διαφορές που παρουσιάζει χαρακτηρίζεται ως
- Διΐδρωμα ή
- Εξίδρωμα
Αρχικά το πλευριτικό υγρό εξετάζεται μακροσκοπικά. Έτσι μπορεί να είναι:
- Γαλακτώδες: Χυλοθώρακας (Λέμφος)
- Αιμορραγικό: Αιμοθώρακας ή κακοήθους αιτιολογίας ή πνευμονική εμβολή
- Πυώδες: Εμπύημα θώρακος
- Κιτρινοπράσινο: Ρευματική Νόσος
- Αναμεμειγμένο με τροφές: Ρήξη Οισοφάγου
- Μαύρο: Ασπεργίλλωση
Από την βιοχημική ανάλυση του υγρού θα κριθεί εάν είναι Διΐδρωμα ή Εξίδρωμα.
Ο ασθενής που έχει πλευριτική συλλογή μπορεί να παρουσιάσει Δύσπνοια, Θωρακικό πόνο και Βήχα. Εάν δε πρόκειται για εμπύημα κάνει υψηλό πυρετό και έντονη κακουχία.
Παθογνωμονική εξέταση για την ύπαρξη πλευριτικής συλλογής είναι η απλή ακτινογραφία θώρακος ενώ πλήρη και λεπτομερή εικόνα δίνει η αξονική τομογραφία.
Διαγνωστικά μπορεί να λάβει κανείς πλευριτικό υγρό με μία παρακέντηση με χρήση βελόνας. Επίσης εκκενωτικά μπορεί κανείς με βελόνα να βοηθήσει επειγόντως έναν ασθενή που δυσπνοεί και έχει μεγάλη πλευριτική συλλογή.
Αν όμως υπάρχει χρόνος και δεν είναι επείγον είναι προτιμότερο να τοποθετείται σωλήνας θωρακικής παροχέτευσης διότι διαθέτει το εύρος εκείνο που μπορεί να παροχετεύσει ότι υπάρχει μέσα στην συλλογή, (και όχι μόνο ότι χωράει μέσα από μία βελόνα) και μέσα σε 14 ώρες θα έχει παροχετεύσει όλο το υγρό από κάθε χώρο του ημιθωρακίου μειώνοντας εξαιρετικά τις πιθανότητες δημιουργίας εμπυήματος.